Vroeger was ik onder de indruk hoe sommige therapieën en methodes een quick fix of snelle verandering/verbetering beloven. Past perfect in onze maatschappij waar snel en efficiënt belangrijk zijn. Waar instant poeders voor proteïnedrankjes of soepjes en noedels populair zijn. Waar mensen die ‘uitvallen’ omwille van een burn-out, bore-out of ziekte meestal zo snel mogelijk weer op de werkvloer verwacht worden.
Hoe langer hoe meer klopt dat van de miraculeus snelle switch of healing niet meer voor mij. Enerzijds omdat ik zie wat het vraagt om te herstellen, door te werken aan mijn eigen trauma-herstel en door getuige te zijn van wat trauma met mensen doet in mijn praktijk. Anderzijds omdat er nogal wat mensen zichzelf keihard voelen falen en zichzelf dus onderuithalen of schuldig voelen dat ze niet hard genoeg hun best doen. Want die zogenaamde quick fix gaat heel vaak over ‘allignment’, de juiste ingesteldheid of vibratie waardoor je hopla, in een vingerknip een andere realiteit en ervaring creëert. Komt die verandering of instant heelwording niet…wat dan?
Ik ervaar en zie, ik besef als coach hoe ik op het ritme van de oer-kwetsuren of trauma’s van mijn cliënten wil/moet gaan als het over heelwording gaat. En dat is langzamer dan we denken. Meestal echt traag. Want onze innerlijke baby’s en kinderen, en hun zenuwstelsels, hebben het niet zo met snel en druk. Ze worden vaak bang van te snel en te veel tegelijk, klappen dan dicht, gaan in overdrive of dissociëren. En onze volwassen stukken zijn dan weer meesterlijk in ontkenning en hebben weerstand…maar zoals ze dat in het Engels zeggen, the only way out is through. Nee, niet met zevenmijlslaarzen meestal.
Ik zie in mijn praktijk hoe die zevenmijlslaarzen passen in sprookjes, en veel minder in het echte leven, of toch in het heelwordingsproces van mensen met trauma. Ik zie nood aan verlangzaming, aan de traagheid der heling. Want ik zie hoe ‘voelen’ en ‘ontspannen’ vaak begrippen zijn die mensen compleet vreemd zijn. Die vaak zelfs angstaanjagend zijn. Omwille van wat ooit gebeurd is, waardoor voelen en ontspannen gewoon zijn opgehouden te bestaan. Of omdat ontspannen en voelen zelfs nooit een ervaring geweest, omdat terugtrekking of dissociatie en spanning al deel van het leven geworden is van in de moederschoot.
Even voor alle duidelijkheid; het gaat hierbij niet over beschuldigen van mensen, die het beter ‘anders’ zouden gedaan hebben, of die het gewoon beter hadden moeten doen als ouder(s). Het gaat hier om de erkenning van wat ervaren is door mensen en de impact die dat heeft op het leven, tot die mensen ervoor kiezen om niet langer gebukt te gaan onder de pijn of zwaarte van trauma en pijn.
Ook nog ter verheldering, trauma is volgens dokter Gabor Maté niet wàt er gebeurde, maar wat er binnenin een mens gebeurt als gevolg van een ervaring. Die ervaring kan gaan over zelf ervaren misbruik, over getuige zijn van misbruik, over genegeerd of verwaarloosd zijn, over opgroeien in een omgeving met chaotische en/of onvoorspelbare mensen, opgroeien met emotioneel onbeschikbare ouders, of gestresseerde, depressieve of zieke familieleden…
In plaats van te gaan voor de grote bevrijding en de gigantische ommezwaai, merk ik dat veel mensen met een diepe kwetsuur gebaat zijn met babystapjes. Met eerst en vooral de ruimte en tijd krijgen om zichzelf te zijn en vaak al te wennen aan ergens welkom zijn ‘als zichzelf’. Tijd en ruimte om hun ‘gemaskerde’ zelf én echte zelf te laten zien en horen. Om zich gezien en gehoord te voelen. Om zichzelf te (h)erkennen met al wat leeft en speelt in hen. Om stukje bij beetje hun lichaam, waarin alle herinneringen liggen opgeslagen, terug te gaan bewonen. Om echt op het ritme van hun innerlijke baby, kleine, puber, volwassene te leren voelen, vertrouwen en ontspannen.
Ik merk dat hierbij de juiste ingang vinden, de passende manier of hulpmiddelen vinden om dat te doen belangrijk is. En dat vaak iets ogenschijnlijk klein, of eenvoudig, nodig is. Omdat dat kan zorgen voor precies genoeg ‘gewaarwording’, zonder dat iemand overweldigd wordt. En dat juist door dat kleine stapje er grote verandering komt. Maar zonder dat daarvoor grote stappen nodig waren, zonder dat die grote verandering zelfs een doel was. Zonder dat er geduwd of getrokken wordt. Zonder dat er iets gevraagd of gegeven wordt. Zonder dat er iets ‘gedaan’ wordt.
Heelwording gaat in eerste instantie over (opnieuw of voor het eerst) mogen ‘zijn’, in verbinding zijn met jezelf, en van daaruit met anderen. En alle tijd en ruimte die daarvoor nodig is…dat die er ook mag zijn.